Czy można otrzymać część wynagrodzenia przed terminem wypłaty? Czy pracodawca może wypłacić część wynagrodzenia w gotówce? W jakich sytuacjach pracownik może otrzymać wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca? Przygotowaliśmy informacje na temat zasad wypłaty częściowego wynagrodzenia.

Sposoby wypłaty wynagrodzenia

Sposoby wypłaty wynagrodzenia są regulowane przepisami Kodeksu Pracy. W praktyce oznacza to, że pracodawca, na mocy obowiązującego regulaminu pracy, ustala z pracownikiem formę i czas wypłaty wynagrodzenia za pracę. Ustalenia te mogą się różnić w zależności od pracodawcy czy zakładu pracy, ale nie mogą wychodzić poza ramy przepisów Kodeksu Pracy.

Zgodnie z art. 86[1] KP pracownicy otrzymują wynagrodzenie w formie pieniężnej, na wskazany w umowie rachunek płatniczy. To najpopularniejsza forma wypłaty pensji, ale w przypadku, w którym pracownik złoży w postaci papierowej lub elektronicznej wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych, pracodawca jest zobowiązany do wypłaty pensji w gotówce.

Jak często można wypłacać wynagrodzenie?

Zgodnie z art. 85[2] KP wypłaty wynagrodzenia dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. Co to dokładnie oznacza? Że jeśli wynagrodzenie jest płatne raz w miesiącu - wypłaca się je z dołu, nie później niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami KP możliwe jest wypłacanie wynagrodzenia częściej niż raz w miesiącu. Przepisy te mogą mieć zastosowanie w dwóch sytuacjach:

●      kiedy pracodawca określi to w przepisach płacowych,

●      kiedy pracownik wystąpi o zaliczkę na poczet wynagrodzenia.

Wypłata wynagrodzenia w częściach - podstawa prawna

Obowiązujące prawo dopuszcza wypłatę wynagrodzenia w częściach, ale pracodawca musi to wcześniej określić w przepisach płacowych.

Polski Kodeks Pracy przewiduje, że warunki wynagradzania za pracę oraz wypłaty innych świadczeń związanych z pracą, ustalają układy zbiorowe pracy[3]. Ich zastosowanie zależy od ilości zatrudnionych w firmie pracowników[4].

Jeśli pracodawca zatrudnia:

●      co najmniej 50 pracowników - nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy - pracodawca ustala warunki wynagradzania w regulaminie pracy,

●      mniej niż 50 pracowników - nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy - pracodawca może ustalić warunki wynagradzania w regulaminie pracy,

●      co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników - nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy - ustala warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wystąpi z wnioskiem o jego ustalenie.

Wypłata części wynagrodzenia przed terminem ustalonym w umowie

Wypłata części wynagrodzenia przed terminem określonym w umowie nazywana jest zaliczką na poczet wynagrodzenia. Przyznawana jest na wniosek pracownika i przyjmuje się, że wypłacona kwota zostaje zaliczona na poczet najbliższej wypłaty. Innymi słowy pracownik pobiera część wynagrodzenia, za okres, w którym jeszcze nie świadczył pracy.

Zaliczka na poczet wynagrodzenia jest wypłacana tylko na pisemny wniosek pracownika. Może się o nią ubiegać zarówno pracownik zatrudniony w oparciu o umowę o pracę, jak i ten pracujący na umowę zlecenie lub umowę o dzieło.

Zaliczka jest wypłacana jeśli pracodawca wyrazi zgodę na wcześniejszą wypłatę środków i jest ona traktowana nie jako zaliczka sensu stricte (gdyż nie podlega rozliczeniu ani zwrotowi), ale jest ona liczona jako część należnego wynagrodzenia, które w pozostałej sumie zostanie wypłacone pracownikowi w terminie zgodnym z obowiązującą umową.

Zaliczki na poczet wynagrodzenia są oskładkowane i opodatkowane na takich samych zasadach jak normalne wynagrodzenie i zgodnie z wynikającymi z rodzaju umowy stawkami podatkowymi. Zaliczkę taka pracodawca musi rozliczyć niezwłocznie po wypłaceniu jej pracownikowi, gdyż stanowi ona taki sam rodzaj przychodu jak klasyczne wynagrodzenie.

‍

Wypłata części wynagrodzenia w gotówce

Od 2019 wypłata wynagrodzenia za pracę następuje w formie pieniężnej, przelewem na rachunek płatniczy wskazany przez pracownika. Pracodawca może dokonywać wypłaty wynagrodzenia w gotówce, ale wtedy konieczne jest złożenie pisemnego (papierowego lub elektronicznego) wniosku o dokonywanie wypłat wynagrodzenia w takiej formie[5]. Zabroniona przepisami jest jedynie wypłata wynagrodzenia przekazem pocztowym lub w formie czeku.

Istnieje też możliwość hybrydowej wypłaty wynagrodzenia. Pracownik może przedłożyć do pracodawcy wniosek o wypłatę wynagrodzenia w dwóch częściach - przelewem na konto oraz w gotówce. W takiej sytuacji pracodawca wypłaca środki dwutorowo - to pracownik określa kwotę lub procent wypłaty, która ma być wypłacana w każdej z form.

Wypłata wynagrodzenia w częściach na różne numery konta bankowego

A co w sytuacji, gdy pracownik chciałby otrzymać wynagrodzenia na dwa różne rachunki bankowe? Kodeks pracy dopuszcza taką ewentualność, natomiast pracodawca może, ale nie musi się zgodzić na takie rozwiązanie. To pracodawca ponosi koszty przelewu wynagrodzenia na konto pracownika wskazane w umowie (art. 86 § 1 Kp). Jeśli przelewów będzie więcej niż jeden – pracodawca może zgodzić się na poniesienie związanych z tym kosztów lub przerzucić je na pracownika, potrącając z wynagrodzenia (zawsze za wiedzą i pisemną zgodą pracownika).

Częściowa wypłata wynagrodzenia jako uchybienie ze strony pracodawcy

Pracodawca zobowiązany jest wypłacać wynagrodzenie za pracę terminowo i w ustalonej wysokości (Art. 282 §1 pkt 1 Kp). Jeśli bezpodstawnie obniża wynagrodzenie lub w sposób błędny dokonuje potrąceń, grozi mu kara grzywny, powinien się również liczyć z interwencją Państwowej Inspekcji Pracy, nakazem wypłaty części wynagrodzenia z odsetkami. W najgorszym przypadku pracownik może skierować sprawę do sądu pracy lub rozwiązać umowę bez wypowiedzenia.

‍

^[1] https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-pracy-16789274/art-86

^[2] https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-pracy-16789274/art-85

^[3] https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-pracy-16789274/art-77-1

^[4] https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-pracy-16789274/art-77-2

^[5] https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-pracy-16789274/art-86

‍