Czy pensja z góry jest możliwa? Co oznacza zaliczka akonto w pracy? Co jeśli pensja zostanie wypłacona z góry a pracownik jest nieobecny?
Termin wypłaty wynagrodzenia to jedna z bardziej istotnych kwestii dla każdego pracownika rozpoczynającego przygodę z nowym pracodawcą. Możliwości ustalenia terminu wypłaty pensji jest kilka. Co oznacza wypłata z dołu i z góry? Jaką opcję wybierają zwykle pracodawcy i co mówią przepisy w kwestii wynagrodzeń?
Zgodnie z art. 85 Kodeksu Pracy wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i określonym z góry terminie. Oznacza to, że w momencie zawarcia umowy z pracodawcą, pracownik ma określony konkretny termin wypłaty wynagrodzenia za pracę i termin ten obowiązuje nieprzerwanie od momentu podpisania umowy.
Wynagrodzenie wypłacane jest z dołu, tzn. za przepracowany miesiąc. Warto pamiętać, że musi ono trafić do pracownika nie później niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego. Co to dokładnie oznacza?
Przykład:
Jeśli umowa została zawarta np. 1 lipca to pracodawca jest obowiązany wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za przepracowany miesiąc nie później niż do 10 sierpnia.
Co niemniej istotne wynagrodzenie wypłaca się niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, a jeżeli dzień wypłaty przypada na święto lub dzień wolny od pracy, pracodawca jest zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia w dzień poprzedzający.
Przykład:
Jeśli pracodawca w umowie określił, że dzień wypłaty wynagrodzenia przypada w ostatni dzień miesiąca kalendarzowego, a w danym miesiącu dzień ten wypada np. w niedzielę, to pieniądze powinny trafić na konto pracownika najpóźniej w piątek, który to dzień jest ostatnim dniem roboczym poprzedzającym wypłatę pensji.
Wypłata wynagrodzenia z dołu oznacza wypłatę wynagrodzenia za już wykonaną pracę. W momencie zawarcia umowy z pracodawcą zostaje też precyzyjnie określony termin wypłaty wynagrodzenia. Jeśli w umowie widnieje zapis, że pensja będzie wypłacona z dołu, najpóźniej do 30 dnia miesiąca kalendarzowego to oznacza to, że pracownik dostanie pieniądze za przepracowany miesiąc po upływie tego miesiąca.
Wynagrodzenie płatne z dołu daje też możliwość rozliczenia pełnego miesiąca pracy i ewentualnych korekt wynikających np. ze zwolnienia lekarskiego, na którym przebywał pracownik czy innych sytuacji, które miałyby wpływ na wysokość wynagrodzenia.
Wynagrodzenia płatne z góry to wynagrodzenie wypłacane w formie zaliczki na poczet wykonanej pracy. Oznacza to, że pracownik otrzymuje pieniądze za okres jeszcze nieprzepracowany. Wypłata taka następuje na prośbę pracownika i odbywa się po uprzednio złożonym wniosku o zaliczkę na poczet wynagrodzenia. We wniosku powinna znajdować się określona przez pracownika kwota do wypłaty, najlepiej w kwocie brutto. Wniosek rozpatruje pracodawca i od niego pracownik otrzymuje informacje o tym, czy otrzyma wypłatę akonto.
Zaliczka na poczet wynagrodzenia podlega takiemu samemu opodatkowaniu, jak wynagrodzenie za pracę w ogólności. Jedyna różnica polega na tym, że jest ona wypłacana z wyprzedzeniem, z związku z czym rozliczenie na podatek dochodowy i składki ZUS odbywa się zgodnie z terminem wypłaty i obejmuje całą wypłaconą zaliczkowo kwotę,
Wypłata wynagrodzenia z góry to wypłata pensji przed upływem okresu pracy, za który wypłacana jest pensja.
Wypłata z góry może się odbywać:
Zgodnie z Kodeksem Pracy wynagrodzenie powinno być wypłacane pracownikowi raz w miesiącu, z dołu, w stałym i określonym w umowie terminie. Prawo nie zabrania jednak wypłat z góry, kiedy to pracownik otrzymuje pensję za pracę, którą dopiero będzie świadczył pracodawcy.
W przypadku wypłacania pensji z góry może dojść do sytuacji, w której pracownik otrzyma zwolnienie lekarskie lub pójdzie na urlop bezpłatny, a to wpłynie na wysokość wynagrodzenia. Co w sytuacji, w której wynagrodzenie zostało już wypłacone w pełnej kwocie, a musi ulec potrąceniu z tytułu zwolnienia lub urlopu? Jeśli zaistnieje taka sytuacja, to w kolejnym terminie wypłaty wynagrodzenia kwota będzie pomniejszona o nadpłacone wynagrodzenie. Uregulowana zostanie też kwestia rozliczeń podatkowy, a więc zaliczek z tytułu ubezpieczenia chorobowego itp.
Pracownik, który rozpoczyna pracę u nowego pracodawcy może wnioskować o zaliczkę na poczet wynagrodzenia. Tak jak w przypadku pracownika z dłuższym stażem, zobowiązany jest do złożenia wniosku na piśmie o zaliczkę na poczet przyszłego wynagrodzenia (w kwocie brutto). Jeśli pracodawca wyrazi zgodę, nie ma przeszkód, aby nowy pracownik otrzymał wynagrodzenie akonto.
Źródła:
https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-pracy-16789274/art-85