Wynagrodzenie jest obowiązkowym wypłacanym przez pracodawcę świadczeniem przysługującym za pracę świadczoną w ramach stosunku pracy. W artykule wyjaśnimy, jakie składowe wchodzą w skład wynagrodzenia i omówimy szczegółowo każdą z nich.

Podstawowym aktem regulującym kwestie towarzyszące wypłacaniu wynagrodzenia za pracę reguluje Kodeks Pracy.  Zgodnie z Art. 13 pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę. Warunki realizacji tego prawa określają przepisy prawa pracy oraz polityka państwa w dziedzinie płac, w szczególności poprzez ustalanie minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Wynagrodzenie za pracę może składać się z jednego lub kilku elementów: wynagrodzenia zasadniczego oraz innych składników uzasadnionych szczególnymi warunkami wykonywanej pracy, kwalifikacjami pracowników, okresu zatrudnienia itp.

‍

Wynagrodzenie zasadnicze — co to jest?

Wynagrodzenie zasadnicze to podstawowy i obowiązkowy składnik wynagrodzenia za pracę. Stanowi ono podstawą do naliczania innych świadczeń i dodatków. W zależności od charakteru wykonywanych obowiązków wynagrodzenie zasadnicze jest zazwyczaj określane poprzez stawkę brutto miesięczną (najczęściej stosowana), tygodniową lub godzinową.

Kwota wynagrodzenia zasadniczego nie zależy od efektywności pracownika, rentowności firmy i innych zmiennych. Z reguły pozostaje więc niezmienna przez cały okres rozliczeniowy. Wyjątkiem są jedynie sytuacje, kiedy pracownik pozostawał nieobecny w pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia (np. był na bezpłatnym urlopie). Poza wynagrodzeniem zasadniczym w skład pensji mogą także wchodzić dodatkowe elementy: obowiązkowe (obowiązek ich wypłacenia narzucają na pracodawcę przepisy) i nieobowiązkowe.

Obowiązkowe składniki wynagrodzenia

Poza wynagrodzeniem zasadniczym — w przypadku zaistnienia określonych okoliczności — pracodawca ma obowiązek wypłacić również inne elementy wynagrodzenia za pracę. Są to:

●      wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy. Pracownik dostanie wypłatę, jeśli przebywał na urlopie wypoczynkowym, szkoleniom czy zwolnieniu lekarskim;

●      diety wypłacane podczas podróży służbowych;

●      dodatki wypłacane za nadgodziny i pracę w porze nocnej, czyli między godziną 21:00 a 7 rano;

●      dodatek za pracę w niedzielę i święta;

●      dodatki funkcyjne i stażowe (obowiązkowe w sektorze budżetowym i dobrowolne w prywatnym).

‍

Nieobowiązkowe składniki wynagrodzenia

Wynagrodzenie za pracę może obejmować także elementy dobrowolne. Należą do nich m.in.:

●      dodatki za pracę w szkodliwych warunkach;

●      dodatki zmianowe,

●      prowizje, np. za realizację transakcji;

●      premie uznaniowe i regulaminowe, np. za wykonanie określonego planem budżetu;

●      nagrody - zasady ich przyznawania powinien określać regulamin.

Stałe i zmienne składniki wynagrodzenia

Elementy wynagrodzenia mogą przybierać także formę stałych lub zmiennych.

Stałe składniki wynagrodzenia to m.in.: wynagrodzenie zasadnicze, stałe dodatki do wynagrodzenia zasadniczego: funkcyjny, stażowy czy stałe premie regulaminowe.

Wśród zmiennych składników wynagrodzenia znajdują się z reguły: wszelkie prowizje, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe czy premie w zmiennej wysokości.

‍

Jakie dodatki do pensji nie są składnikiem wynagrodzenia?

Obecnie do wynagrodzenia minimalnego wliczana jest nie tylko płaca zasadnicza, ale także inne świadczenia wynikające z umowy o pracę (np. stałe premie i dodatki).

Nie wlicza się do niego natomiast:

●      nagrody jubileuszowej,

●      odprawy emerytalno-rentowej,

●      odprawy pośmiertnej,

●      dodatku za nadgodziny,

●      dodatku do wynagrodzenia za pracę w porzenocnej,

●      dodatku stażowego,

●      dodatku za szczególne warunki pracy (został on wyłączony z minimalnego wynagrodzenia z dniem 1 stycznia 2024 r.).

Może się jednak okazać, że niebawem czekają nas zmiany w zakresie uwzględnionych w wynagrodzeniu minimalnym dodatkowych elementów. Zgodnie z projektem ustawy przygotowanej przez Ministerstwo rodziny, pracy i polityki społecznej płaca minimalna miałaby oznaczać płacę zasadniczą. Do niej pracodawca musiałby doliczyć wszelkie inne świadczenia (np. premie i dodatki wynikające z umowy o pracę). O dalszych losach ustawy zdecydują zapewne kolejne tygodnie.

Pre-pensja - nowy produkt finansowy, gdy “brakuje Ci do pierwszego”

Pre-pensja od Patento to nowy produkt finansowy dla osób, które mają stałe wynagrodzenie. Pomaga wesprzeć budżet domowy właśnie wtedy, kiedy tego najbardziej potrzebujesz – gdy czekasz na wypłatę a pojawiły się niespodziewane wydatki - bez stresu i ukrytych kosztów. Możesz wypłacić do 30% wartości swojej pensji na 10 dni przed wypłatą.

Marka Patento należy do firmy Soonly Finance, fintechu, który od ponad 10 lat działana rynku polskim, obsługując ponad 3 miliony klientów. Patento to produkt dla klientów, których pracodawca nie zapewnia wypłaty zaliczek na pensję, a które na kilka dni przed wypłatą szukają innego, bezpiecznego sposobu zaspokojenia nagłych finansowych potrzeb i zachowania płynności finansowej.

‍